Η χώρα βρίσκεται στο χείλος του γκρεμού. Ακόμα δεν γνωρίζουμε αν ο κίνδυνος έχει περάσει, αλλά όπως και να εκτιμήσει κανείς την κατάσταση, τόσο η χώρα όσο και ο λαός θα αργήσουν πολύ να συνέλθουν από το βαρύ χτύπημα της κρίσης.
Ακούμε τελευταία, για νέα κόμματα, ομάδες προβληματισμού, κεντροαριστερά. Ακούμε και διαβάζουμε για την τάση του εκλογικού σώματος να επιθυμεί τεχνοκράτες στην εξουσία. Πολλοί μιλούν για επιστροφή εκσυγχρονιστών καθηγητών...
Είναι αλήθεια, οι τεχνοκράτες -καθηγητές οι άριστοι που θα κυβερνήσουν καλύτερα;
Ο Πλάτωνας με την Πολιτεία του και ο Αριστοτέλης με τα Πολιτικά του, ξεπροβάλλουν αποκαλύπτοντας τη φιλοσοφία μιας άλλης εποχής, ιδεών και αναζητήσεων με ευγενείς σκοπούς.
Ο Πλάτωνας με τον Αριστοτέλη είναι κορυφαίοι διανοητές και φιλόσοφοι. Δάσκαλος με μαθητή συμφωνούσαν σε πολλά αλλά είχαν και σημαντικές διαφορές.
Ένα σημαντικό σημείο διαφωνίας μεταξύ των δύο φιλοσόφων είναι η θεώρησή τους για το ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος -το καλύτερο πολίτευμα διακυβέρνησης ενός κράτους.
Ο Πλάτωνας μιλάει για την ιδανική Πολιτεία, που είναι ιδανική επειδή κυβερνάται με το πολίτευμα της «αριστοκρατίας», δηλαδή από ένα σύνολο ανθρώπων που ξεχωρίζουν για τη σοφία, τη γνώση, την αρετή, τη δικαιοσύνη και την ικανότητα διακυβέρνησης των πολιτών.
Ο κάθε πολίτης μέσα σ’ αυτήν έχει μία σημαντική θέση, που είναι σύμφωνη με τη φύση, τις ικανότητες και το έργο που έχει αναλάβει να προσφέρει ανάλογα με τις κλίσεις του. Έτσι μπορεί να ανήκει στην τάξη των αρχόντων (κυβερνήτες), στην τάξη των φυλάκων – πολεμιστών (υπερασπιστές της ασφάλειας της πόλης από επιθέσεις) και στην τάξη των γεωργών, εμπόρων, τεχνιτών (αυτοί που διασφαλίζουν τα μέσα που χρειάζεται η πόλη για να διατηρηθεί ζωντανή και να επιβιώσει). Οι τάξεις αυτές είναι συμβολικές περισσότερο παρά πραγματικές, και δεν σχηματίζονται με βάση κοινωνικο/οικονομικά ή επαγγελματικά κριτήρια. Σχετίζονται με τα τέσσερα στοιχεία της Φύσης (γη, νερό, αέρας, φωτιά), που αντιστοιχούν σε χαρακτηριστικά της ανθρώπινης φύσης.
Οπότε, ο κάθε πολίτης κατατασσόταν σε μία από αυτές τις τάξεις σύμφωνα με τα ιδιαίτερα γνωρίσματά του και ανάλογα με την εκπαίδευση που χρειαζόταν να δεχθεί, προκειμένου να καλλιεργήσει τον χαρακτήρα, το πνεύμα και γενικά τον εσωτερικό του κόσμο.
Κατά τον Αριστοτέλη, οι πολίτες χωρίζονται με βάση οικονομικά κριτήρια σε τάξεις γεωργών, τεχνιτών και εμπόρων, ενώ κοινωνικά χωρίζονται σε φτωχούς, πλούσιους και μεσαίους. Από τη σχέση που έχουν μεταξύ τους οι φτωχοί και οι πλούσιοι διαμορφώνεται η μορφή του πολιτεύματος. Οι φτωχοί συνήθως είναι περισσότεροι από τους πλούσιους και ανάλογα με το πώς είναι μοιρασμένη η δύναμη και με το που συγκεντρώνεται, καθορίζεται και το είδος του πολιτεύματος, που μπορεί να έχει τρεις μορφές: μοναρχία (κυβερνά ένας ), αριστοκρατία (κυβερνούν λίγοι ) ή δημοκρατία (κυβερνούν οι πολλοί ). Προκειμένου να μην αλλοιωθούν αυτές οι πολιτειακές μορφές σε τυραννία, ολιγαρχία και οχλοκρατία αντίστοιχα, θα πρέπει σκοπός των αρχόμενων να είναι το κοινό καλό και όχι το συμφέρον του ενός ή των λίγων.
Η προτίμηση του Αριστοτέλη ήταν η «Μέση Πολιτεία», δηλαδή αυτό όπου η μεσαία τάξη εξασφαλίζει την ισορροπία ανάμεσα στους φτωχούς και τους πλούσιους, που ισορροπεί το κέντρο βάρους στις μεταξύ τους συγκρούσεις.
Είμαστε ένας λαός που -δικαίως- υπερηφανεύεται για τους προγόνους του.... Τους γνωρίζουμε όμως πραγματικά; Έχουν εμβαθύνει όλοι αυτοί που ασχολούνται με τα κοινά σε αυτές τις ιδέες και τις διδαχές;
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου